Μέθοδος Reggio Emilia – Reggio Emilia Approach

 

Το εκπαιδευτικό πρόγραμμα του Ρέτζιο Εμίλια είναι μια φιλοσοφία που εστιάζει στην προσχολική και πρωτοβάθμια εκπαίδευση. Ξεκίνησε από τον Loris Malaguzzi, ο οποίος ήταν και ο ίδιος δάσκαλος, και 8220eb0af182cec547c65e8d1a94c0a3δίδασκε τους γονείς των γύρω χωριών του Ρέτζιο Εμίλια στην Ιταλία μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Οι γονείς πίστευαν, πως η καταστροφή που προκλήθηκε από τον πόλεμο, καθιστούσε αναγκαία μια καινούρια, γρήγορη προσέγγιση στη διδασκαλία των παιδιών τους. Θεώρησαν ότι τα πρώτα χρόνια της ανάπτυξης είναι αυτά κατά τα οποία τα παιδιά σχηματίζουν την προσωπικότητά τους ως άτομα.  Αυτό οδήγησε στη δημιουργία ενός προγράμματος βασισμένο στις αρχές του σεβασμού και της ευθύνης. Επίσης, οδήγησε στην δημιουργία της κοινότητας μέσα από την εξερεύνηση και την ανακάλυψη σε ένα υποστηρικτικό και εμπλουτισμένο περιβάλλον, βασισμένο στα ενδιαφέροντα των παιδιών, μέσα από ένα αυτό-καθοδηγούμενο πρόγραμμα σπουδών.

[Πηγή εικόνας: https://www.pinterest.com/pin/563935184562711868/ ]

Η ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ ΤΟΥ

  Η πόλη Ρέτζιο Εμίλια στην Ιταλία είναι παγκοσμίως αναγνωρισμένη για τις καινοτόμες παιδαγωγικές  προσεγγίσεις που εφαρμόζονται  στα σχολεία της και την ισχύουσα, σε αυτά, φιλοσοφία  εκπαίδευσης  των μαθητών. Αυτή η φιλοσοφία του έγινε γνωστή ως η προσέγγιση του Ρέτζιο Εμίλια, την οποία πολλά προγράμματα προσχολικής ηλικίας σε όλο τον κόσμο έχουν υιοθετήσει. Η φιλοσοφία του Ρέτζιο Εμίλια βασίζεται στην ακόλουθη σειρά αρχών:  

  • Τα παιδιά πρέπει να έχουν κάποιον έλεγχο πέρα από τη κατεύθυνση της μάθησής τους,
  • Τα παιδιά πρέπει να είναι σε θέση να μάθουν μέσα από την αφή, την κίνηση, την ακοή, την όραση και την ακρόαση,
  • Τα παιδιά αναπτύσσουν σχέσεις με τους συνομήλικούς τους όσο και  με υλικά στοιχεία του περιβάλλοντος, τα οποία τα παιδιά πρέπει να έχουν την δυνατότητα να τα εξερευνούν και
  • Τα παιδιά πρέπει να έχουν ατελείωτους τρόπους και ευκαιρίες να εκφράζονται.

DellCapture-00000040-300x164[Πηγή εικόνας : http://www.reggioexperience.com/workshops-offered/ ]

Η προσέγγιση του Ρέτζιο Εμίλια στη διδασκαλία των μικρών παιδιών βάζει τη φυσική τους ανάπτυξη, καθώς και τις στενές σχέσεις τους με το περιβάλλον τους στο κέντρο της φιλοσοφίας του. Προγράμματα της πρώιμης παιδικής ηλικίας προσαρμοσμένα με επιτυχία σε αυτή την εκπαιδευτική φιλοσοφία, μετέχουν στην προσέγγιση του Reggio, λόγω του τρόπου που αντιλαμβάνεται και σέβεται το παιδί.

Οι γονείς είναι ένα συστατικό ζωτικής σημασίας στη φιλοσοφία του Ρέτζιο Εμίλια. Θεωρούνται ως σύντροφοι, συνεργάτες και υποστηρικτές για τα παιδιά τους. Οι εκπαιδευτικοί εκτιμούν την αξία των γονέων θεωρώντας τους ως τους πρώτους δασκάλους για το καθένα παιδί και τους συμπεριλαμβάνουν σε κάθε πτυχή του προγράμματος σπουδών. Δεν είναι ασυνήθιστο να δεις γονείς σε αίθουσες όλου του Ρέτζιο Εμίλια να βοηθούν εθελοντικά. Η φιλοσοφία του Ρέτζιο Εμίλια επεκτείνεται και εκτός του σχολικού χώρου, όταν τα παιδιά εγκαταλείπουν τις αίθουσες. Οι περισσότεροι γονείς που επιλέγουν να στείλουν τα παιδιά τους σε ένα πρόγραμμα του Ρέτζιο Εμίλια ενσωματώνουν πολλές από τις αρχές του στην ανατροφή των παιδιών τους και τη ζωή στο σπίτι. Ακόμη και με αυτή τη γέφυρα μεταξύ σχολείου και σπιτιού, πολλοί άνθρωποι αναρωτιούνται τι συμβαίνει στα παιδιά του Reggio όταν κάνουν τη μετάβαση από αυτό το ύφος της εκπαίδευσης σε ένα σχολείο διαφορετικής φιλοσοφίας από του Ρέτζιο Εμίλια. Η απάντηση είναι ότι υπάρχει κάποια προσαρμογή που πρέπει να πραγματοποιηθεί. Στα περισσότερα σχολικά περιβάλλοντα, η πνευματικά περιέργεια ανταμείβεται, έτσι οι μαθητές συνεχίζουν να αποκομίζουν τα προνόμια από το Ρέτζιο Εμίλια και μετά από την αποχώρησή τους από το πρόγραμμά του.

O ΡΟΛΟΣ ΤΟΥ ΔΑΣΚΑΛΟΥ

Στο πρόγραμμα του Ρέτζιο Εμίλια ο δάσκαλος θεωρείται συμμαθητής και συνεργάτης για το παιδί και όχι μόνο ένας εκπαιδευτικής. Οι δάσκαλοι ενθαρρύνονται να διευκολύνουν την μάθηση του παιδιού σχεδιάζοντας δραστηριότητες και μαθήματα βασισμένα στα ενδιαφέροντα του παιδιού κάνοντας ερωτήσεις για περαιτέρω κατανόηση και παίρνοντας ενεργά μέρος στις δραστηριότητες μαζί με το παιδί , αντί να απέχουν και απλά να παρατηρούν την διαδικασία μάθησης. Ως σύντροφος του παιδιού, ο δάσκαλος βρίσκεται μέσα στην διαδικασία της μάθησης. Μερικές εφαρμογές του πράγματος του Ρέτζιο Εμίλια συνειδητά αντιπαραθέτουν την ιδέα του δασκάλου ως αυτόνομο « συμμαθητή» με άλλες προσεγγίσεις. Η μακροπρόθεσμη υποχρέωση των δασκάλων να ενισχύουν την κατανόηση των παιδιών αποτελεί το κύριο σημείο στο πρόγραμμα του Ρέτζιο Εμίλια. Η αντίθεση τους στο να χρησιμοποιούν την αμερικάνικη ορολογία για να περιγράψουν το πρόγραμμα τους εκφράζει την συνεχή εξέλιξη των ιδεών τους και της εξάσκησης τους. Αυτοί πληρώνουν το τίμημα για την πενιχρή εκπαίδευση των Ιταλών νηπιαγωγών παρέχοντας εκτενείς ευκαιρίες για την ανάπτυξη του προσωπικού, με στόχους που καθορίζουν τους ίδιους τους δασκάλους. Η αυτονομία των δασκάλων είναι γεγονός με την απουσία εγχειριδίων για τον δάσκαλο, οδηγούς διδακτέας ύλης ή τεστ αξιολόγησης. Η απουσία εξωτερικών εντολών σε συνδυασμό με την επιταγή των δασκάλων να γίνουν ικανοί παρατηρητές παιδιών έτσι ώστε να κρατούν ενήμερο το πλάνο μαθημάτων και την υλοποίηση του. Καθώς δουλεύει σε εργασίες με το παιδί, ο δάσκαλος μπορεί επίσης να διευρύνει τη μάθηση του παιδιού συλλέγοντας πληροφορίες όπως φωτογραφίες, σημειώσεις, βίντεο και συζητήσεις που μπορούν να επανεξεταστούν αργότερα. Ο δάσκαλος χρειάζεται να διατηρεί μια ενεργή, κοινή συμμετοχή τις δραστηριότητες για να εξασφαλίσει ότι το παιδί καταλαβαίνει καθαρά τι του διδάσκουν.

Ο ΡΟΛΟΣ ΤΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ

Η οργάνωση του φυσικού περιβάλλοντος είναι ζωτικής σημασίας για το πρόγραμμα του νηπιαγωγείου του Ρέτζιο Εμίλια και συχνά αναφέρεται ως ‘’ τρίτος δάσκαλος του παιδιού’’. Βασικοί στόχοι στο σχεδιασμό καινούργιων χωρών και στη αναδιαμόρφωση των παλιών συμπεριλαμβάνουν την ενσωμάτωση κάθε αίθουσας και του σχολείου με τον περιβάλλοντα χώρο. Η σπουδαιότητα του περιβάλλοντος έγκειται στην αντίληψη ότι τα παιδιά μπορούν καλύτερα να βγάλουν νόημα και να κατανοήσουν τον κόσμο μέσω του περιβάλλοντος το οποίο υποστηρίζει ‘’σύνθετες, ποικίλες , συνεχείς και μεταβαλλόμενες σχέσεις μεταξύ των ανθρώπων, τον κόσμο των εμπειριών, των ιδεών και πολλών τρόπων έκφρασης ιδεών. Τα νηπιαγωγεία, γενικά είναι γεμάτα με εσωτερικά φυτά και φρούτα και πλημμυρισμένα με φυσικό φώς. Οι τάξεις είναι ανοιχτές και ενώνονται σε ένα κεντρικό σημείο στην piazza         (μικρή πλατεία, σάλα), η κουζίνα έχει θέα και πρόσβαση στον περιβάλλοντα χώρο η οποία διασφαλίζεται μέσα από μεγάλα παράθυρα τις αυλές και τις πόρτες που υπάρχουν μέσα σε κάθε τάξη. Οι είσοδοι αιχμαλωτίζουν την προσοχή και των ενηλίκων μέσω της χρήσης καθρεφτών ( πάνω στους τοίχους, στα πατώματα και στα ταβάνια) φωτογραφίες και εργασίες παιδιών συνοδευμένα από ηχογράφηση των συζητήσεων τους. Αυτά τα ίδια τα στοιχεία χαρακτηρίζουν το εσωτερικό των τάξεων, όπου οι δημιουργίες/εργασίες είναι τοποθετημένες σε διάταξη από αντικείμενα που έχουν βρεθεί και από υλικά τη τάξης. Άλλα βοηθητικά στοιχεία του χώρου συμπεριλαμβάνουν άφθονο χώρο για υλικά ο οποίος συχνά ταχτοποιείται για να τραβήξει την προσοχή των καλλιτεχνικών τους χαρακτηριστικών. Σε κάθε αίθουσα υπάρχουν μεγάλα μέρη τοποθετημένα στο κέντρο το atelier και ένα μικρότερο atelier, και ξεκάθαροι παρουσιασμένοι χώροι για εργασίες μεγάλων και μικρών ομάδων αντίστοιχα. Διαμέσου του σχολείου γίνεται προσπάθεια να δημιουργηθούν ευκαιρίες για να επικοινωνούν τα παιδιά.

[Πηγή:http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%95%CE%BA%CF%80%CE%B1%CE%B9%CE%B4%CE%B5%CF%85%CF%84%CE%B9%CE%BA%CF%8C_%CF%80%CF%81%CF%8C%CE%B3%CF%81%CE%B1%CE%BC%CE%BC%CE%B1_%CE%A1%CE%AD%CF%84%CE%B6%CE%B9%CE%BF_%CE%95%CE%BC%CE%AF%CE%BB%CE%B9%CE%B1 ]

Το πρόγραμμα σπουδών που προτείνει είναι καθαρά παιδοκεντρικό:

Οι δάσκαλοι κάνουν μάθημα, όπου τα παιδιά εμπνέονται να διδαχθούν: έτσι μπορεί να αξιοποιηθεί ο χώρος της βιβλιοθήκης, η αυλή του σχολείου, ο χώρος του θεατρικού παιχνιδιού κλπ. Το σχολικό περιβάλλον και η σχολική διακόσμηση είναι εξαιρετικά σημαντικά και θεωρούνται τα ίδια ως διδακτικό μέσο και εργαλείο.

Οι δάσκαλοι διαμορφώνουν τη σχολική αίθουσα σαν μια περιοχή θεατρικού παιχνιδιού, αλλά και φτιάχνουν γωνιές με τραπεζάκια εργασίας και διαδραστικά περιβάλλοντα, όπου τα παιδιά θα μπορούν να παίξουν μεταξύ τους, να λύσουν προβλήματα και να μάθουν να επικοινωνούν αποτελεσματικά.

Τα σχολεία Reggio αφιερώνουν μεγάλο μέρος των σχολικών δραστηριοτήτων στις τέχνες, αφού, σύμφωνα με τη μεθοδολογία Reggio Emilia, τα παιδιά μαθαίνουν μέσα από πολλαπλές «συμβολικές γλώσσες» που προσφέρουν οι τέχνες, όπως η ζωγραφική, η μουσική, το κουκλοθέατρο, το θεατρικό παιχνίδι και άλλες τέχνες. Πρόκειται για μια εναλλακτική μαθησιακή διαδικασία με πολύ καλά αποτελέσματα.

Οι δάσκαλοι που διδάσκουν στα σχολεία Reggio Emilia προγραμματίζουν την ύλη τους για όλο το έτος, βασισμένοι σε projects που κρατάνε μικρότερη ή μεγαλύτερη περίοδο. Αυτά τα projects έχουν στόχο να μάθουν τα παιδιά να κάνουν υποθέσεις, να ανακαλύπτουν πώς να συνεργάζονται αποτελεσματικά κ.ά. Όλοι οι στόχοι έχουν μια κοινή μέθοδο: τη μάθηση μέσα από το παιχνίδι.

Οι δάσκαλοι θεωρούν τους εαυτούς τους ερευνητές για τα παιδιά, βοηθώντας τα να ανακαλύψουν τα ταλέντα και τις κλίσεις τους, αλλά και οι ίδιοι προσπαθούν να συνεχίσουν να μαθαίνουν μαζί με τα παιδιά.

Τις προηγούμενες δύο δεκαετίες, τα σχολεία Reggio Emilia έχουν αποσπάσει σημαντικές d5c7c5631477267d1ee4936350c9525bδιακρίσεις παγκοσμίως, λαμβάνοντας βραβεία, όπως το LEGO Prize, το Hans Christian Andersen Prize και τιμητική διάκριση από το Kohl Foundation. Σήμερα, σχολεία σε όλο τον κόσμο (ανάμεσά τους και σχολεία σε 30 Αμερικάνικες Πολιτείες), χρησιμοποιούν τη μέθοδο Reggio.

 

[Πηγή: http://italianogr.blogspot.com/2011/04/reggio-emilia.html ]

 

[Πηγή εικόνας: https://www.pinterest.com/pin/402509285417242038/ ]

 

Οι τρεις δάσκαλοι του παιδιού:

  1. Ο γονιός: Ο γονιός είναι ο πρώτος δάσκαλος. Θεωρείται ως σύντροφος, συνεργάτης και υποστηρικτής. Συμμετέχει ενεργά στη μάθηση του παιδιού του αλλά και όλων των παιδιών της τάξης του.
  2. Ο δάσκαλος: Ο δάσκαλος είναι ο συμμαθητής και ο συνεργάτης του παιδιού που διευκολύνει τη μάθησή του σχεδιάζοντας δραστηριότητες βασισμένες στα ενδιαφέροντα του παιδιού. Ο ρόλος του είναι μπαίνει ενεργά μέσα στη διαδικασία της μάθησης και όχι να μένει ένας παρατηρητής που “τα ξέρει όλα”. Σκοπός του είναι να ενισχύσει την κατανόηση του παιδιού για τον κόσμο γύρω του σεβόμενος πάντοτε τις ανάγκες και τα ερωτήματα που θέτει το παιδί.
  3. Το περιβάλλον: Η σπουδαιότητα του περιβάλλοντος έγκειται στην αντίληψη ότι τα παιδιά μπορούν καλύτερα να βγάλουν νόημα και να κατανοήσουν τον κόσμο μέσω του περιβάλλοντος το οποίο υποστηρίζει σύνθετες, ποικίλες , συνεχείς και μεταβαλλόμενες σχέσεις μεταξύ των ανθρώπων, τον κόσμο των εμπειριών, των ιδεών και πολλών τρόπων έκφρασης ιδεών. Τα νηπιαγωγεία, γενικά είναι γεμάτα με εσωτερικά φυτά και πλημμυρισμένα με φυσικό φώς. Οι τάξεις είναι ανοιχτές και ενώνονται σε ένα κεντρικό σημείο στην piazza( μικρή πλατεία). Το εσωτερικό των τάξεων έχει σκοπό να κάνει έκδηλη τη διαδικασία της μάθησης καθώς και να προσφέρει άφθονα ερεθίσματα στα παιδιά. Οι δημιουργίες/εργασίες είναι τοποθετημένες σε διάταξη από αντικείμενα που έχουν βρεθεί και από υλικά τη τάξης.

[Πηγή: http://miniversity.gr/reggio-emilia/%5D

REGGIO EMILIA Ένα εκπαιδευτικό μοντέλο που το διακρίνει η Ελευθερία!

Ξεκίνησε πριν από περίπου 30 χρόνια από έναν νεαρό δάσκαλο (Malaguzzi), ο οποίος προσπάθησε να φέρει σε εφαρμογή τις Αρχές περί ελευθερίας και αυτονομίας του παιδιού του John Dewey και του εμψυχωτικού ρόλου του δασκάλου, σε ένα δημοκρατικό σχολείο. Στα Reggio, τα μικρά παιδιά ενθαρρύνονται να διερευνήσουν το περιβάλλον τους και να εκφραστούν μέσα από πολλές γλώσσες ή μορφές έκφρασης, όπως ο λόγος, η κίνηση, το σχέδιο, η γλυπτική, τα παιχνίδια με σκιές κ.α.

Αυτή τη προσέγγιση κατάφεραν να την εφαρμόσουν στο τυπικό σχολείο και όχι σε κάποιο πειραματικό, με προβλήματα ανάλογα με αυτά από αντιμετωπίζουμε και εμείς σήμερα.

01_classroom_concept

[Πηγή εικόνας: http://www.brightexplorations.com/environment.html%5D

Βέβαια το μοντέλο αυτό δεν είναι εντυπωσιακό μόνο για τις παιδαγωγικές ιδέες, αλλά και για το λόγο, πως ένας εμπνευσμένος και παιδαγωγικά καταρτισμένος παιδαγωγός, κατάφερε να οργανώσει μια ομάδα δασκάλων, γονέων και τοπικών φορέων για να πραγματοποιηθεί. Αναφορές λένε ότι παρέκαμψε πολλές φορές σχετικές οδηγίες από το αντίστοιχο Υπουργείο, ήρθε σε σύγκρουση με θεσμούς και επένδυσε σε αυτό το όνειρο, με πολύ κόπο και προσωπική εργασία.

Είναι ένα σχολείο που φτιάχτηκε από εκπαιδευτικούς, και όχι από το Υπουργείο, δέχτηκε έντονες κριτικές, αλλά κατάφερε να εμπνεύσει την επιστημονική κοινότητα και να προωθηθεί. Είναι το μακροβιότερο, ειδικό πρόγραμμα αγωγής που έγινε ποτέ. Και το σημαντικό είναι ότι συνεχώς εξελίσσεται.

Είναι ένα πρόγραμμα που οργανώθηκε κυρίως για τη προσχολική αγωγή αλλά βρήκε εφαρμογή και σε άλλες βαθμίδες εκπαίδευσης.

Με δύο λόγια μπορεί να περιγραφεί ως εξής: είναι ένα μοντέλο εκπαίδευσης στο οποίο οι νοητικές, οι συναισθηματικές, οι κοινωνικές και οι ηθικές δυνατότητες του παιδιού, καλλιεργούνται μέσα από δημιουργικούς τρόπους έκφρασης .

H ιδιαιτερότητα του προγράμματος είναι πως, όλες αυτές οι παιδαγωγικές αρχές έχουν ως πυρήνα της εκπαίδευσης το ΑΤΕΛΙΕ των εικαστικών και ο δάσκαλος εικαστικής αγωγής, έχει ένα γενικό συντονιστικό χαρακτήρα στην εκπαιδευτική διαδικασία, όχι μόνο για το μάθημα του αλλά και για όλα τα γνωστικά πεδία.

Χαρακτηριστικό είναι αυτό που είπε για τον ρόλο της, ένα από τα ιδρυτικά μελή των σχολειών Reggio η εικαστικός Vea Vecchi για τον ρόλο του δασκάλου των εικαστικών:

“ …Ένα σημαντικό μέρος του ρόλου μου είναι να φροντίζω για την διακίνηση των ιδεών ανάμεσα στους δασκάλους. Είμαι πραγματικά ο μόνιμος σύμβουλος τους. Επειδή η κατάρτισή -και η βιωματική μου σχέση με τη δημιουργία ( σ.σ.)- είναι διαφορετική από εκείνων, μπορώ να του βοηθήσω να καταλάβουν τις αόρατες δυνατότητες των θεμάτων και των project που δεν είναι εμφανείς σε αυτούς. Μπορώ ακόμα να παρέμβω άμεσα στα παιδιά για να δημιουργηθούν ευκαιρίες που δεν πρόεκυψαν με άλλους δασκάλους. Για παράδειγμα, εγώ μόνο παρατήρησα ότι ο ήλιος που έλαμπε πίσω από το ένα δέντρο έξω από το παράθυρο, έριχνε μια σκιά των φύλλων στο γρασίδι. Έβαλα πάνω στο τζάμι ένα λεπτό λευκό χαρτί. Όταν ήρθαν τα παιδιά το πρωί, παρατήρησαν με ενθουσιασμό και ευχαρίστηση το θέαμα με τη σκιά των φύλλων στο χαρτί. Πολλά πράγματα ακολούθησαν . Ακόμη τα παιδιά είχαν την ιδέα να χρησιμοποιήσουμε τη σκιά σαν ρολόι. Κάποιο παιδί είπε: «-Είναι ώρα για το γεύμα. Κοιτάξτε το σχέδιο στο χαρτί”    (Reggio Emilia: Οι χίλιες γλώσσες των παιδιών προσχολικής ηλικίας,C. Edwards and all, (σ.222),2006, Αθήνα ).

Στα σχολεία αυτά, ο εικαστικός δάσκαλος δεν έχει ως κύριο στόχο να βοηθήσει τα παιδιά να αναπτύξουν αρχές αισθητικής. Επενδύει στην ιδιαιτερότητά του ως καλλιτέχνης, και σαν καλλιτέχνης στέκεται εκεί για να προσφέρει την αντίληψη και την θεώρηση των πραγμάτων που μόνο αυτός μπορεί να προσφέρει .

Θα σας μεταφέρω από το βιβλίο, ένα άρθρο από μια έκθεση φωτογραφίας που είχαν κάνει στο σχολείο Diana του Reggio Emilia: Το άρθρο ονομάζεται : Η ΕΞΥΠΝΑΔΑ ΜΙΑΣ ΛΑΚΟΥΒΑΣ ΜΕ ΝΕΡΟ. Ένα τυχαίο εύρημα, μια λακκούβα με νερό και ένας καθρέφτης γίνονται το πεδίο για μια σειρά αλληλεπιδράσεων:

«…Όταν η βροχή σχηματίζει μια λακκούβα με νερό, χάρη στη καλή τύχη της ύπαρξης μιας τρύπας στο έδαφος και στη λίγη ηλιοφάνεια, τα παιδιά είναι γεμάτα χαρά. Αν οι ενήλικοι δεν τους θέσουν περιορισμούς και, αντίθετα, μπουν και αυτοί στο παιχνίδι, η λακκούβα με το νερό μπορεί να γίνει για τα παιδιά μια ολόκληρη υφήλιος που μπορούν να παρατηρήσουν.

‘Όλα τα παιδιά συζητούν για τις αντανακλάσεις που βλέπουν στο νερό, στον καθρέπτη και στις σκιές. Προσπαθώντας να βγάλουν νόημα από αυτές τις πολύπλοκες εικόνες, ανταλλάσουν ιδέες.»

«-Το νερό τεμπελιάζει, αλλά όταν περπατάμε μέσα σ αυτό, κάνει μικρά κύματα. Αυτά γίνονται όλο και πιο μεγάλα…

-Ει! Μπορώ να δω τον εαυτό μου!..

-Κι εγώ! Αλλά τα χρώματα είναι πιο βρώμικα!…

-ΒΟΗΘΕΙΑ! Ε!!!! Παιδιά! Είμαστε κάτω από το νερό!

-Μπορώ να πιάσω την κορφή του δέντρου, γιατί αυτός είναι ένας άλλος κόσμος. Ο κόσμος του νερού.».

Οι δάσκαλοι βάζουν έναν καθρέφτη στο έδαφος. Τα παιδιά φωνάζουν:

«-Ε!!!! Τώρα τα χρώματα είναι κανονικά!

-Βοήθεια!!!!! Πέφτω στην τρύπα του κόσμου!!!!!!».

Οι δάσκαλοι ζητούν από τα παιδιά να ζωγραφίσουν δέντρα και ανθρώπους και να τα βάλουν γύρω από έναν καθρέφτη.

Τα παιδιά σχολιάζουν:

«-Η σκιά παραμένει όταν ο Ήλιος φεύγει. Μπορείτε όμως μετά να δείτε και τον αντικατοπτρισμό;

– Όταν ο ήλιος πέφτει, ο αντικατοπτρισμός μοιάζει να ξεθωριάζει. Ο ήλιος ξεθωριάζει τα πάντα!

– Όχι! Κάνεις λάθος! Ο αντικατοπτρισμός δεν είναι κοντά σε εσένα. Είναι βαθιά και έχει χρώματα. Αντίθετα η σκιά μένει κοντά σου και δεν έχει χρώματα. Είναι πάντα σκοτεινή.».

 

(Reggio Emilia: Οι χίλιες γλώσσες των παιδιών προσχολικής ηλικίας,C. Edwards and all, (σ.255),2006, Αθήνα ).

[Πηγή: http://sigxronopaidagogeio.blogspot.com/2013/03/reggio-emilia-1.html ]

Cloud 2

[Πηγή εικόνας: http://interactionimagination.blogspot.com/2012_11_01_archive.html]